Als ik aan katten denk dan denk ik aan spinnende, knuffelsnoesjes. Van die katten die je vrolijk miauwend en met de staart omhoog begroeten. Echte gezelschapskatten dus. Toch zijn niet alle katten daadwerkelijk gezelschapskatten. Er zijn er genoeg die bijvoorbeeld erg angstig zijn. Van die katjes die om de kleinste reden onder de bank of naar boven schieten omdat ze dingen eng en spannend vinden. Erg vervelend voor deze beestjes, want angst en dingen spannend vinden is voor niemand fijn. Ook voor katten niet. Daarom schreef Dianda van kattigekatten.nl deze maand een artikel over angstige katten en over hoe wij mensen daar het beste mee om kunnen gaan.
Angst en vrees
Katten hebben een geweldig survival instinct. Dit zorgt er voor dat ze gevaren snel kunnen inschatten. Vaak zullen katten sneller vluchten dan dat ze zullen vechten of stil staan.
Katten kunnen angstig zijn om verschillende redenen: de socialisatie die niet goed is geweest, of dat ze belangrijke dingen gemist hebben tijdens die belangrijke socialisatie. Maar medische problemen (pijn) of traumatische gebeurtenissen en stress kunnen ook ten grondslag liggen aan de angst. Ook onbekende situaties of situaties waarbij de kat verwacht dat er iets engs zal gebeuren kunnen voor angst zorgen. Angst kan overgaan in vrees wanneer zijn gevoel bevestigd word. Bij vrees komt adrenaline vrij in het lichaam waardoor een poes voorbereidt wordt op levensbedreigende situaties.
Het verschil tussen angst en vrees is als volgt uit te leggen: angst: maakt het lichaam klaar voor dreigend gevaar (het is er nog niet), vrees: reële angst (het is er al).
De oorzaak aanpakken
Katten die erg bang zijn, zijn het liefst onzichtbaar. Als je weet dat de angst ergens vandaan komt, is het belangrijk om die oorzaak aan te pakken. Als je niet weet waar de angst vandaan komt, is het een goed idee om een gedragsadviseur in te schakelen om samen te kijken hoe je het leven van je kat weer wat leuker kan maken.
Plotseling bang
Bij katten die plotseling angstig gedrag vertonen, terwijl ze dit normaal nooit waren, is iets aan de hand. Een goede eerste stap is om altijd met deze kat naar de dierenarts te gaan om medische problemen uit te sluiten. Negeer dit soort plotselinge gedragingen nooit.
Verstopplekjes
Katten die van zichzelf erg nerveus en angstig zijn, zijn dus het liefst onzichtbaar. Bij deze katjes zijn veel en goede verstopplekjes ontzettend belangrijk, maar ook voor katten die niet zo angstig zijn, zijn verstopplekjes gewoon erg fijn. Op die manier kunnen ze zich altijd terugtrekken op een veilige plek. Deze verstopplekjes kun je hoog en/of laag plaatsen, zolang ze maar makkelijk bereikbaar zijn. Heb je dus kleine kinderen, zorg er voor dat de kindjes niet bij deze plekjes kunnen komen.
Routine en hoge plekken
Katten zijn gewoonte dieren en houden heel erg van routine. Als je van die routine afwijkt, kan dit al voor stress zorgen bij je kat. Routine en voorspelbaarheid zorgt dus voor een gevoel van controle en veiligheid. Creëer dus een routine voor jou en je kat die makkelijk aan te houden is. In deze routine kun je ook speelsessies toevoegen.
Naast routine zijn hoge plekken ook iets wat bij een kat zorgt voor een gevoel van controle. Je kat krijgt veel overzicht over een ruimte als hij/zij hoog kan zitten. Dit zorgt er voor dat de kat zijn omgeving in een snelle blik kan overzien. Wat ook weer zorgt voor controle en dus een gevoel van overzicht en veiligheid. Zorg er dus voor dat er naast verstopplekken ook veel hoge plekken makkelijk bereikbaar zijn.
Spelen
Spelen kan er voor zorgen dat een kat een beetje uit zijn schulp kan kruipen. En net zoals sport bij mensen, kan spelen bij katten ook voor minder stress zorgen. Voor angstige katjes kan het helpen wat meer zelfverzekerd te worden door bijvoorbeeld succesvolle vangsten tijdens het spel. Daarnaast zorgt een speelsessie er ook voor dat er afleiding is van de angst, jij en je kat samen bezig zijn, en hij beloond wordt voor positief gedrag.
Positief trainen/belonen
Trainen is bij katten niet onmogelijk en het kan ook nog eens hartstikke leuk zijn. Zo ook bij angstige katjes. Al gaat dit er misschien net iets anders aan toe. Zoals we volgens mij eerder besproken hebben, heeft straffen absoluut geen zin. Wat wel heel veel zin heeft, is positieve associaties creëren. Denk hierbij aan het belonen van je kat met iets lekkers als hij beneden durft te komen als er bezoek is. Of als hij vanonder het bed vandaan komt. Als je kat bijvoorbeeld bang is voor bezoek, kan je het bezoek de opdracht geven om je kat een snoepje te geven of om even met de kat te spelen. Dit zorgt er op termijn voor dat je kat minder angstig zal zijn als er bezoek komt.
Doe zelf gewoon normaal
Het is belangrijk dat je zelf ook lekker normaal doet, en als je kat van schrik onder de bank zit, je zelf niet constant met je hoofd onder de bank zit om contact te maken met je kat. Je kat kan dit namelijk niet als fijn ervaren, dus laat hem gewoon zijn ding doen.
Maar heb je een hele angstige kat, die al schrikt en weg rent als je hem aan kijkt? Dan is het belangrijk om je kat nog meer onzichtbaar te laten voelen. Je kijkt hem niet aan, je praat niet tegen hem en je raakt hem niet aan (mits hij dit zelf wel graag wilt en dit kenbaar maakt).
Denk na over het leven van je kat
Het is goed om na te gaan, dat als je een extreem angstige kat hebt, hoe de kwaliteit van leven nog is. Beeld je eens in hoe jij je zou voelen als je constant bang zou zijn voor mogelijk gevaar. Dat je altijd in angst moet leven omdat je bang bent dat er iets gebeurt. Dat je steeds het gevoel hebt in gevaar te zijn. Dat is natuurlijk geen leven, voor ons niet, maar ook voor je katten niet. En dat is natuurlijk heel erg zonde. Als je ziet dat je kat zo ongelooflijk bang is, is het een goed idee om een gedragstherapeut in te schakelen, zodat jullie samen kunnen kijken hoe jullie het leven voor je kat een stuk leuker kan maken.
Onze kat was enorm bang toen ze bij ons kwam omdat ze als kitten mishandeld was. Bij ons was geduld enorm belangrijk, maar het nemen van een tweede (knuffel)kat heeft bij ons enorm geholpen! Zo kon ze via hem “leren” hoe het ook kan ? nu is ze ongelofelijk plakkerig en kroelerig ?
Auteur
Ahhh wat ontzettend fijn om te lezen. Hoe kunnen mensen het toch in hun hoofd halen om een dier te mishandelen? Om woest en heel verdrietig van te worden.